Iran, van Mahabad naar Yazd

Het eerste misverstand uit de weg ruimen: De Iraanse vrouwen (vooral de jongeren)zijn voor het merendeel heel modern en bijna allemaal dragen ze een spijkerbroek, zijn opgemaakt, ze hebben vaak wel een donker gekleurde hoofddoek op en een donkere manteau die best kort en strak is en blote voeten zien we ook. Nog geen vrouw met een burka op straat tegengekomen zowel in Turkije als in Iran niet. Veel Iraniërs vragen wat wij van ze vinden en dat de westerse wereld zo'n negatief beeld over ze heeft. Al meerdere politieke gesprekken gevoerd, zie zo verder in het verhaal. We hebben al vele vrienden en Dick krijgt geregeld een mobieltje in zijn handen gedrukt om een vriend van een vriend te woord te staan. De mannen spreken Dick makkelijk aan, de vrouwen zijn wat terughoudender behalve onder elkaar (bijvoorbeeld in het damestoilet) dan wordt er gegiecheld en gekletst. Er wordt ook best goed Engels gesproken, vooral diegenen die studeren. Wat opvalt is dat men Nederland kent, vooral van de bloemen,Amsterdam en de voetballers. In Iran is voetbal ook erg populair. De Iraniërs zijn hartstikke aardig en het lukt soms in - de niet toeristische gebieden- niet om je maaltijd of thee af te rekenen, ook mensen die niet veel hebben geven wat ze kwijt kunnen. De cultuur/beleefdheidsvorm brengt met zich mee dat je altijd voor iemand probeert te betalen, je naar vreemdelingen gastvrij bent en voorkomend ( De Taarof) Als je zou willen (en dat willen we niet) zou je voor weinig door het land kunnen reizen. Er zijn vergeleken met Turkije ook weinig moskeen en de gebeden klinken wat ritmischer en zachter uit de luidsprekers. De werkelijkheid van het gewone dagelijks leven is dus anders dan de westerse media ons doen geloven, nog geen terrorist tegengekomen , de vrouwen lopen niet achter de mannen, geen politie gezien die de vrouwen wijzen op de kledingvoorschriften en dat de mannen gewoon een hand geven aan een vrouw. En wij zijn de eerste fietsdag echt niet in het rustigste gebied van Iran aanbeland. Nu is het natuurlijk wel zo dat wij het gewone volk tegenkomen en niet de vertegenwoordigers van de overheid, niet de politiek actieve mensen en we niet verblijven in de conservatieve steden, dan zal het verhaal wat betreft de mensenrechten anders zijn, vrijheid van meningsuiting is er niet met deze machthebbers. De wetgeving schrijft voor dat vrouwen een hoofddoek en wijd zittende kleding moeten dragen, niet mogen fietsen en alleen achterop een motor mogen zitten en niet zelf mogen rijden, het is dus niet de Koran die dit verplicht, maar de machthebbers/overheid die deze niet te begrijpen regels voorschrijven.

Vanaf Urmia richting zuiden gefietst langs de snelweg (er is geen andere weg) en dat is geen pretje. Veel verkeer, veel uitlaatgassen- de auto's kennen hier nog geen katalysator of roetfilter - , saai dor landschap en veel wind (de polder in het kwadraat en lekker gezandstraald). Wat opvalt zijn de vele kleine garages en de kapotte auto's langs de kant van de weg, als automonteur doe je hier goede zaken. We hebben het idee dat na 1 dag fietsen onze 10 jaar niet roken teniet is gedaan. Ook nog de weg gemist richting de kleine wegen, Farsi = soort Arabisch schrift, is toch lastiger lezen dan je denkt. Daarom maar richting dichts bijzijnde stad met hotel gefietst,120 km in de benen en toevallig richting Iraakse grens en de streek van de Koerden. Hoe meer de provincie Koerdistan in hoe meer kazernes met prikkeldraad en uitkijktorens. Net voor Mahabad heeft een aardige wegwerker ons naar het hotel geloodst (dit keer een op de motor). In deze streek wordt de traditionele kleding door de heren nog veel gedragen. Een wijde broek, 'drollen'vanger, met daaraan vast een soort blouse en band om de buik en sommige een mooi sjaal om het hoofd. Het vooruitzicht om de eerste tig km over de snelweg te moeten rijden heeft ons doen besluiten de bus naar Eshafan te nemen. Ook omdat we in november in Nepal willen zijn en 750 km door de bergen zeker een maand gaat kosten. En bergen hebben we even genoeg gehad in Turkije. De volgende dag naar de bus terminaal gegaan en kaartjes gekocht, er gaat gelukkig een bus naar Esfehan. De halve dag rondgehangen bij het busstation en daar is duidelijk geworden hoe belangrijk de Koerdische kwestie is voor de Koerden. In het hotel werd ons ook al geleerd hoe we hallo, dank je wel etc. in het Koerdisch moesten zeggen en vooral niet in het farsisch. Bij het busstation werd ons gevraagd wat we vinden van Koerdistan en niet van Iran. Dick werd vriendelijk doch dringend verzocht de Koerdische vlag mee te nemen, gelukkig kregen ze hem niet van de stok af. Want fietsen met deze vlag lijkt ons niet goed voor onze veiligheid. Dus hele discussies daar op het plein. Wat opvalt is dat de Koerdische mannen wel knap zijn, vele kunnen in het Westen zo als fotomodel aan de slag.

Wij dachten een kaartje voor een rit met een touringcar met airco en lekkere stoelen te hebben geboekt, maar het is een staats bus geworden die 40 jaar geleden luxe was. Daarom was het kaartje zo goedkoop, € 4,= p.p. voor 750 km en 18 uur in de bus. Veel bagage mee is geen probleem, op het dak is ruimte zat. Zie verder de foto's. Met een bus vol Koerden en 1 Iraanse militair waarvan de tas gelijk door de Koerdische buschauffeur en steward werd gecontroleerd op weg naar Esfahan. In de nachtelijk stop een discussie gehad met een student over onze kijk op Iran en over de regering. Hij gaf duidelijk aan een andere mening te hebben dan de machthebbers en ook graag in vrijheid zijn mening zou willen geven. Tijdens de rit vele malen gecontroleerd door de politie, is waarschijnlijk de gewoonte in Iran voor bus en vrachtwagenchauffeurs en veilig aangekomen in Esfahan. Van het busstation naar het centrum weer een dodenrit gehad, maar je gaat er aan wennen en wordt net zo brutaal op de weg als de Iraniërs. Dit keer de weg gewezen naar een mooi traditioneel hotel in de wijk van de bazaar door een man ..... met de benenwagen.

Esfahan heeft een prachtige plein met daaraan de bazaar en een aantal beroemde moskeeën, zoals de Hakim , Sheikh Lotfallah Moskee. Het is een levendige stad met veel jonge mensen. Ons is verteld dat vanaf begin dit jaar vele reizen uit het Westen zijn geannuleerd, dit wordt natuurlijk ook veroorzaakt door het negatief reisadvies wat wordt afgegeven door o.a. de Nederlandse ambassade.

Van Esfahan zijn we weer per fiets naar Yazd gegaan, het fietsen langs de doorgaande weg is in Iran vervelend vanwege het verkeer en de zeer straffe (tegen) wind , wij halen een gemiddelde van 10 km per uur op redelijk vlak terrein. Overnacht bij de familie Jalali (onderwijzers familie) in het woestijndorpje Tudeshk , op vrijdagavond (is vergelijkbaar met onze zondag) mee in de auto naar het ouderlijke huis voor de thee en de granaatappels, kennis gemaakt met zo'n beetje de hele familie. De huiskamer heeft kleden op de vloer en kussens, er zijn verder geen zitmeubels. De schoenen moeten uit en je eet op de vloer met een tafelkleed, vrouwen en mannen niet gescheiden. Tv en computer met internet en windows7 zijn aanwezig. De toiletten in Iran zijn op Franse lees geschoeid.

Te weten gekomen dat de mannen vaak meerdere banen hebben om zo in het levensonderhoud te kunnen voorzien , dat de kinderen 6 dagen in de week 's morgens naar school gaan en de leerplicht met 12 jaar ophoudt. Dat men na 30 jaar werken met pensioen gaat (hoezo 67 jaar!). In de winkel tevens theehuis gesproken met een wijs man (gaf les en deed onderzoek naar Arabische talen aan de universiteit) die de westerse wereld te gehaast vindt en problemen heeft met de oorlogen die Amerika voert. Hij gaf ook aan dat het volk vaak anders denkt dan de machthebbers en dat wij elkaar moeten respecteren ongeacht onze afkomst en religie. Daar kunnen wij het helemaal mee eens zijn!

Van Tudeshk op de fiets naar Yazd, de oude stad van kleistenen huizen. De avond valt snel in en om een uur of 5 moet je wel een overnachtingsplek hebben, de bedoeling is om te overnachten bij een caravanserai. Dit is een overnachtingsplek voor de caravans die langs de zijderoute trokken met waren voor het westen. Er waren voorzieningen voor de mensen met hun kamelen, je vind ze om de 30 km, dit is een dag reizen voor de kamelen. Helaas voor ons was de laatste afgesloten en in het vlakke land vind je niet zo gauw een beschutte plek. Een bus aangehouden, wij kunnen wel mee maar de bagage ruimte zit vol, dus geen plek voor de fietsen. Een oude man maakt een gezellig praatje en ziet het probleem van de invallende duisternis, hij mankeert zich niets en houdt een pick-up aan. De chauffeur hoort het verhaal aan en is zo vriendelijk ons mee te nemen naar Yazd, fietsen worden opgeladen en wij kunnen mee voor in de cabine. Deze manier van reizen hadden we nog niet gehad. Zo hebben we in 1 dag tijd 200 km overbrugt. In de avond aangekomen in Yazd en wie lopen we tegen het lijf? De juwelier uit Teheran waarvan we eerder op de dag op een parkeerplaats thee van hebben gehad en e-mailadressen hebben uitgewisseld. We kunnen mee naar het huis van zijn familie, maar we prefereren toch maar het Silk Road Hotel (bekend van 3 op reis). Hij vertelde ons trouwens geregeld naar Dubai te gaan om de 'bloemetjes buiten te zetten'en dat er in huiselijke kring best wel gedronken wordt. Op de zwarte markt is er genoeg drank te krijgen. Restaurants en hotels serveren geen drank omdat ze dan gelijk de deuren kunnen sluiten.

Yazd is een gemoedelijk lemen stad midden in de woestijn, bekend om zijn ondergrondse waterkanalen, zijde en de aanhangers van het Zoroastrisme, een van de eerste religies die uitgaan van de onzichtbare god en gebaseerd is op goede woorden, goede gedachten en goede daden. De bedevaartsoord Chak Chak is vlakbij Yazd. Er is in Iran volledige vrijheid van godsdienst, dus ook voor joden en christenen. In Yazd kan je verdwalen in de lanen met ommuurde tuinen, overal zie je het oude airco systeem van het opvangen van de wind d.m.v. windvangers die de wind in de kamers blaast.

Het leuke is, dat we eindelijk weer met anderen kunnen kletsen in het Engels of Nederlands, in Silk Road hotel zitten veel backpackers van all over the World. Ook Johan tegengekomen die we in augustus ontmoet hebben in de Iraanse ambassade in Nederland bij het regelen van onze visum. Wat is de wereld toch klein. En ze hebben lekkere koffie!

Inmiddels gewend aan het drinken van thee en het ontberen van alcohol, we drinken nu in de middag een alcoholvrije Bavaria in plaats van het getapte biertje.

Op naar Iran

Het regelen van een kaartje naar Iran in Malataya blijkt toch lastiger dan verwacht, het computersysteem voor internationaal verkeer van de Turkse spoorwegen ligt er al 2 dagen uit. De eerste dag krijgen we de mededeling dat we in de middag of de volgende dag maar terug moeten komen, dan zal het wel weer werken. De volgende morgen werkt het systeem nog steeds niet, we laten merken toch wat ongerust te zijn (gelet op onze ervaringen in Oost-Europa). De lokettist die verder geen Engels spreekt gaat achter zijn computer zitten en is een tijdje bezig iets te doen, wij hebben geen idee wat. Komt hij terug met het volgende briefje:Two train gare (2e perron denken wij ) to go at 3.15 tomorrow, leaf your luggage and provide relax . En nog een zin die we niet kunnen lezen. Is hij met het vertaalprogramma aan de slag geweest om ons gerust te stellen. Wij moeten in de middag maar terugkomen dan werkt het vast wel weer. Gelukkig hebben de spoorwegen TCDD genaamd een hotel aan de overkant van het station, daar maar naar toegegaan. In de middag terug gegaan en wat blijkt de trein zit vol en daarom kunnen ze ons niet registreren in het systeem, er wordt veel heen en weer gebeld, maar helaas. Deze informatie krijgen we via het vertaalprogramma, we (de lokettist en Marjan) tikken om de beurten de vragen en antwoorden in en het wordt enigszins duidelijk wat er aan de hand is. Zij raden ons aan (er hebben zich inmiddels een aantal lieden van de spoorwegen met ons probleem bezig gehouden) om 03.00 uur in de nacht via de conducteur een kaartje te regelen, moet lukken. Volgens ons geloven ze niet dat de trein geen plaats heeft. Zo gezegd zo gedaan, we staan weer eens midden in de nacht te wachten op vervoer, dit keer op het station van Malataya. De conducteur en nog een hulpvaardige beambte bellen wat af om te zorgen dat we mee kunnen. Maar helaas........ het is niet gelukt. De heren vonden het erg vervelend , hebben zich verontschuldigd, wat natuurlijk nergens voor nodig is want ze hebben alles geprobeerd wat maar mogelijk is. We zijn maar weer naar de overkant gegaan en naar bed (waar hebben we dit ook al eens eerder meegemaakt??). De volgende dag naar de Otogar en een buskaartje gekocht, was zo geregeld. Alleen gaan we niet naar Tabriz maar naar Orumiyeh (Urmia) aan de andere kant van het meer. Deze busreis is ook weer een ervaring op zich. Om 8 uur in de avond vertrokken, we dachten met dezelfde bus tot Urmia in Iran en met maar 3 stops, maar helaas. De bus stopte vele malen om mensen op te pikken en we gingen maar tot Van in Turkije aan het meer. Daar werden we 's morgens om 6 uur vriendelijk verzocht de bus te verlaten, te wachten en om half 9 werden we met z'n tweeën en onze fietsen met bagage in een klein busje gezet en afgeleverd in het centrum van Van om met een andere bus naar Iran te gaan. Je hebt geen idee waarom zo omslachtig, maar het komt dus allemaal goed. Onderweg richting grens een aantal malen gecontroleerd door het leger, de kazernes zijn ook hier zwaar bewaakt. Het viel ons al op de fiets richting Malatiya in Turkije op dat de kazernes van de Jandarmes streng bewaakt waren met zandzakken voor de deur, een man op een brommer met een geweer reed ons vrolijk voorbij en hulzen te vinden langs de kant van de weg. Geen moment onveilig gevoel gehad (en niet nagedacht natuurlijk), maar na een mailtje van GJ begrepen dat we natuurlijk in het gebied van de Koerden waren aanbeland. Wij hadden dat wat meer oostwaarts verwacht in het gebied bij de grens dus.

Bij de grens geen problemen gehad, net daarvoor kleding aangepast dus hoofddoek op . We kunnen 30 dagen door Iran reizen en als we willen de visum verlengen met nog eens 30 dagen. Om half 4 in de middag in Urmia aangekomen en door de verkeerschaos de weg naar het hotel gevonden. Het verkeer in de stad is werkelijk vreselijk, de Iraniërs kunnen echt niet rijden en er gelden schijnbaar geen verkeersregels. Blik op oneindig en alleen naar voren gericht, wat er naast of achter je gebeurt is niet belangrijk. Men gaat er vanuit dat er wel getoeterd wordt als je verkeerd zit als automobilist. Deze bevestiging hebben we ook gekregen van 2 Belgische motorrijders die toevallig samen met ons incheckten in het hotel. De volgende dag geld gewisseld in een bank, een briefje in het Farsi (het schrift van Iran) op zak van de meneer van het hotel met de mededeling dat we euro's willen wisselen. Met € 100,- ben je hier al miljonair, dus je ontvangt pakken met papiergeld . Al een paar telefoonnummers ontvangen van verschillende mensen die je aanspreken voor het geval we hulp nodig hebben. In de bank een jongen ontmoet die 4 jaar in Leiden heeft gestudeerd. Men waarschuwt ons allemaal voor het gevaar van.........het verkeer. We zoeken dus maar de kleine wegen op.

In Urmia hebben we een internetcafe kunnen vinden, maar dat zal wel tot Esfahan niet meer gebeuren omdat we niet meer door grote plaasten komen. Onze site en prive e-mailadressen zijn gewoon bereikbaar maar LinketIn bijvoorbeeld niet. Op naar Esfahan!

De laatste fietsdagen in Turkije

Afscheid genomen van Cappadocië en naar Kayseri gefietst, een stad met een mooie moskee, Citadel en 3 na grootste bazaar van Turkije. En voor het eerst een fietsvriendelijke stad tegengekomen met fietspaden, leenfietsen op allerlei punten in de stad - net zoals in Parijs - en veel fietswinkels. Onderweg weer een paar keer aangehouden voor wat lekkers, vooral de fietsvriend uit Turkije zoals hij zichzelf noemde (hij fietst ook), is bijgebleven. De eerste keer dat het woord alleen tot de man wordt gericht. Deze toch modern ogende heer stelde de gewoonlijke vragen over waar je vandaan komt, hoe je heet, hoe oud je bent en wat je doet voor de kost alleen aan de man, Dick dus. Ook de vragen die voor de vrouw (Marjan) zijn bedoeld, vreemde ervaring maar zo kunnen we al wel vast wennen aan Iran. Bij het afscheid werd ook alleen een hand aan Dick gegeven! Is dit nou het geloof of is het de cultuur of is het de macht van de man of onderdrukking van de vrouw? Wie het weet mag het zeggen.

Van Kayseri naar Malataya fiets je over een rustige 4 baanweg en waar het nog 2 baans is zijn ze de weg aan het verbreden, veel wegwerkzaamheden. Je moet er niet aan denken in Nederland over de vluchtstrook van de snelweg te fietsen, maar in Turkije gaat dat prima.

In Pinarbasi overnacht in een hotel bij het bus - en tankstation. Het mag de naam hotel eigenlijk niet hebben en de eigenaar buit zijn situatie goed uit, relatief veel geld voor weinig comfort. Wij merken dat de prijzen bij de busstations overal relatief hoog zijn, dus deze heer is niet de enige die handig of zakelijk (tis maar hoe je er tegen aankijkt) gebruik maakt van de tussentijdse busstops.

Tot Malataya een paar zware dagen van zo'n 100 km gehad, met op een dag 2 passen van 1900 en 1800 meter. En de eerste lekke band met slag in de wiel, net voor de eindbestemming Darende. Vakkundig gerepareerd door Dick en gelukkig hadden we nieuwe banden meegenomen uit Nederland. Darende staat bekend om zijn canyon waar veel Turkse toeristen op af komen en een bus Australiërs. Vanwege de vele islamitische gasten schenkt het hotel geen alcohol, zoals vaker voorkomt . De volgende dag weer veel stijgen en voor je gevoel niet zo veel dalen (weer een pas van 1800 meter). Een hulpvaardige jonge man wilde dit ons schijnbaar niet aandoen en heeft ons tot 2 maal toe (hij is ons achter na gereden) nadrukkelijk aangeboden de fietsen in zijn auto te laden en de bergen motorisch i.p.v. met de benen te bedwingen. Maar wij willen ons niet laten kennen en hebben toch gekozen voor de fiets en dat hebben we gevoeld!!

Geen geschikte overnachtingsplek kunnen vinden, veel wegwerkzaamheden, en daarom maar aan een vriendelijk ogende heer gevraagd of we in zijn tuin mogen kamperen. Mevlut Pakdogan heeft ons meegenomen naar zijn abrikozen boomgaard waar we de tent hebben opgezet. Verwend met in de avond groente en in de morgen een Turks ontbijt samen met Mevlut en zijn vrouw. En natuurlijk gedroogde abrikozen en geitenkaas mee voor onderweg.

De weg naar Malataya is daarna eindelijk eens een keer voor het merendeel bergafwaarts geweest, In Malataya op zoek gegaan naar een hotel,een jongen op de fiets heeft ons gegidst door de stad ( wij konden de weg niet goed vinden). In een theehuis voor het eerst een Turk tegengekomen die in Nederland heeft gewerkt (bij Ten Cate in Nijverdal en Almelo) en nu met pensioen is en voor een deel van het jaar in Turkije en een deel van het jaar in Almelo woont. De 3 zonen zijn geboren en getogen in Nederland (volgens pa spreken ze Nederlands met een Almeloos accent) en blijven daar ook.

We hebben in de bazaar de noodzakelijke kleding voor Iran aangeschaft, een manteau (Marjan) en een lange dunne broek en dunne sokken (Dick), want ook blote voeten mag niet.

Vrijdagnacht, 1 oktober, gaan we met de trein naar Iran. Volgens informatie van de Nederlandse ambassade in Teheran zijn sommige sites uit westerse landen niet bereikbaar. Het kan dus zijn dat we even onze belevenissen niet op de site kunnen zetten. We schijnen wel per e-mail bereikbaar te zijn.

Wat blijft ons bij aan Turkije:

Een ongelooflijk gastvrij en vriendelijk volkje; de vele uitnodigingen om thee te drinken( met het gebaar van de duim naar de mond); het enthousiaste getoeter (vooral vrachtwagenchauffeurs) en gezwaai, de handelsgeest en de bedrijvigheid in de dorpen en steden; de schooluniformen van de kinderen die bestaan uit spencer en maillot voor de meiden en pak voor de jongens en dat bij meer dan 30 graden; het dorpsgezicht dat voornamelijk bestaat uit mannen in de winkels en theehuizen, geen vrouw te zien; de wake-up call van de muezzin om 5 uur 's morgens; de bergetappes, de rotzooi in de berm buiten de bebouwde kom en het weggedrag van de Turken.

Er zou een mooi (werkgelegenheid) project opgezet kunnen worden om het afval langs de wegen buiten de steden en dorpen te verwijderen. Overal zie je petflessen, lege blikjes en glas in de bermen en soms een berg afval. Wij adviseren de overheid een bewustwording campagne op te zetten via radio en tv om de burgers ' op te voeden'geen afval meer uit het raam te gooien. Daarnaast kunnen mensen ingezet worden het afval te verwijderen, te verzamelen en het te recyclen. Een goed voorbeeld hebben we in Gurun gezien, een schoolklas die op maandagmorgen de boel aan het opruimen was.

Wij waren van te voren gewaarschuwd over het rijgedrag van de Turken, maar daarover geen kwaad woord. Vooral de vrachtwagenchauffeurs gaan met een grote boog om je heen . Alleen de buschauffeurs , vooral in de steden, zijn een probleem, zij houden weinig rekening met fietsers - waarschijnlijk omdat ze op tijd/schema rijden- en gaan vaak rakelings langs je heen en ze rijden te hard. Dit lijkt ons een universeel probleem want dit gedrag zijn we in alle landen waar we doorheen zijn gefietst tegengekomen.

Een laatste advies geven we aan Geert W.: Ga eens een maand fietsen door Turkije en ervaar dan hoe Turkije werkelijk is. Een ontwikkeld westers land, zelfs in het achterland.

Anatolia en Cappadocie/ Turkije

Anatolia en Cappadocië /Turkije, 3980 km op de teller.

Wij zijn vanuit de bergen door de prachtige Phrygian vallei gefietst, je waant je in een westernfilm. Ook hier is de gastvrijheid weer overweldigend: Je vraagt in een klein dorpje de weg , wordt uitgenodigd voor de thee, verwacht thee maar krijgt een speciaal voor ons bereide maaltijd, met zelfgebakken ekmek (brood) uit de steenoven en yoghurt van een buurvrouw. Net voor het donker Gazligol bereikt waar elke hotelkamer zijn eigen bad met thermaal water heeft. De plaats bestaat voor 75% uit inwoners die in Duitsland hebben gewerkt. Onze hotelier, zoon Orman, heeft bij Opel gewerkt en pa vanaf begin jaren 60 tot zijn pensionering als metaalarbeider bij Daimler Benz. De kleinzoon studeert nu architectuur in Kassel. Met het verdiende geld in Duitsland hebben ze een hotel gekocht, zoals velen met hen (dit keer het avondeten gehad).

De volgende stad Afyon staat bekend om zijn citadel, de Ottoman huizen (soort vakwerkhuizen) en de opiumteelt voor medicianaal gebruik. Hier weer eens een pakketje naar Nederland verstuurt, binnen 10 minuten stonden we weer buiten. Wat een verschil met Bulgarije waar het ruim een uur duurde en het heel rustig was. Hier was het hartstikke druk, maar men heeft ons van loket tot loket begeleid en geholpen. Voor het eerst genoten van het badderen in een haman. Inmiddels onze kleding aangepast, de fietsrok verruild voor een lange broek (Marjan) en over de fietsbroek een short aangedaan (Dick). We blijven nog wel in shirt met korte mouwen fietsen. Het gebied ten zuiden van Afyon is conservatiever en het voelt wat prettige aan als je niet zo nagekeken wordt. In dit gebied is ook geen alcohol of cafeïne te krijgen, merk je toch wel aan je conditie , je hijgt wat minder in de morgen als je de eerste klim fietst. We kunnen zo ook vast wennen aan Iran, waar volgens de berichten helemaal geen drank (legaal) te krijgen is. Van Afyon zijn we naar Egirdir aan het meer van Egirdir gegaan, een pittige tocht van 2 dagen. Bij de stop bij de lokale Lokantisi (eettentje) in Karadelli voor het middageten werden we weer verrast door het feit dat we niet mochten afrekenen. Je voelt je af en toe toch opgelaten met de situatie, als we willen kunnen we in bijna elk dorp aan de thee. Fiets je verder door de bergen word je aangehouden door de bevoorradingswagen van de firma Ulker voor koeken en frisdrank, het lijkt de bezemwagen van de tour wel. Wij hebben dit keer na een mooie afdeling overnacht tussen de appelbomen in een boomgaard, in deze tijd is men net zo als in Nederland aan de appelpluk. Geen last van de kou gehad want het is overdag nog steeds meer dan 30C en 's nachts een graad of 15. De tent opgezet en gegeten bij het licht van de maan, het duurde even voordat we een geschikte kampeerplek konden vinden en het is hier al vroeg donker, om een uur of 7. Egirdir is een Turkse toeristische plaats waar we voor het eerst weer eens een biertje en een glas wijn hebben gedronken en waar de kleding weer wat luchtiger kan. Ook de eerste buitenlandse toeristen sinds Istanbul ontmoet, Brandon en Cathy from Australië, they do a trip by car, plane and boat.

We hebben de bus genomen van Egirdir naar Cappadocië , toch zo'n 8 uur rijden en ruim 400 km verder. De langeafstandsbussen worden bemenst met 2 chauffeurs en in ons geval 2 stewards (1 leerling). Je wordt voorzien van water, koffie of thee en de stewards ruimen de rotzooi op. Toch een goede service, zoals we tot nu toe alleen maar hebben ervaren, en het genereert werk. Er wordt in Turkije veel gebruik gemaakt van de bus, elk stad(je) heeft een redelijk groot busstation waar het altijd een drukte van belang is.

De economische bedrijvigheid is sowieso groot in Turkije, er wordt veel gebouwd en gehandeld. Een aantal jaren geleden hebben veel Turken hun spaargeld gestoken in stenen i.p.v. het op de bank te zetten, de geldontwaarding was in die tijd erg groot. Er wordt veel geïnvesteerd, wij hebben ons laten vertellen dat Turkije na China de snelst groeiende economie is. Een belangrijke investering die je overal ziet is die in zonne-energie, op de daken zijn de zonnepanelen met waterreservoir zelfs in de kleinste dorpen te zien. De houding van de mensen is nu ook dat als Europa Turkije niet wil ze het zelf wel managen. Graag of helemaal niet!

We zijn nu een paar dagen in Goreme , Cappadocië. Het 'stikt' van de toeristen die Cappadocie voor een paar dagen aandoen vanuit de badplaatsen. Het landschap is vreemd, gevormd door vulkaanuitbarstingen miljoenen jaren geleden. Het gesteente is zacht door de lavastromen waardoor men makkelijk 'huizen' heeft kunnen hakken. In de 4^e eeuw zijn de christenen gevlucht voor de Romeinen en hebben in deze omgeving schuilplaatsen gemaakt. Er zijn veel grotwoningen en -kerken te vinden met prachtige fresco's . In de Ihlara vallei is een ondergrondse stad te vinden, daar schuilde men door de eeuwen heen voor langstrekkende legers.

Aan te bevelen voor een paar dagen als je op vakantie bent in Turkije.

De eerste fietsdagen in Turkije

Tavsanli, Turkije

Een week later dan gepland zijn we terug gekomen in Istanbul. Gelukkig gaat het nu goed met het thuisfront.

Dick heeft een halve dag besteed aan de fietsen; een spaak gerepareerd en de meegebrachte vlindersturen gemonteerd. We hopen zo wat minder last van slaaphanden te hebben. Daarnaast een bezoek aan de kapper gebracht, die geven nl een volledige behandeling met scheren en knippen van neus- en oorharen. En ook gelukkig nog de Aya Sophia (Marjan) van binnen gezien, geweldig mooie moskee met christelijke invloeden (mozaïeken van Bijbelse figuren zoals Maria, Jezus en Johannes de Doper . Vroeg gewekt door de muezzin. De ramadan is ten einde en er is 3 dagen feest. Daarnaasthoudt het aanstaande referendum de gemoederen goed bezig, naar wij hebben begrepen. Men moet ja of nee stemmen over wetswijzigingen die 26 punten behelst. Volgens de mensen is het een onmogelijk opgave om over alle 26 punten dezelfde mening te hebben.

Op 10 september de reis weer vervolgd, met de boot de zee van Marmara overgestoken en verder gefietst naar Bursa. De eerste 120 km zijn zwaar tegengevallen. Per ongeluk een verkeerde weg genomen dwars door de bergen met wel stijgingen van 12%. Geen een recht stuk weg, alleen maar stijgen en dalen, voor ons gevoel meer stijgen dan dalen met een gemiddelde van 10km per uur. Dan doe je wel ruim 2 dagen over een paar km. Voordeel is wel dat we door de bergdorpjes zijn gekomen waar we hartelijk zijn onthaalt. Even stoppen en je krijgt gelijk thee aangeboden. Maar we hebben ook al fruit, zoute karnemelk in een winkel, baklava en hasje (een soort pannenkoek die met deze feestdagen (einde ramadan) wordt gemaakt) gekregen . De thee wordt ons aangeboden door de mannen van het dorp, vaak loopt een deel van het dorp uit. Het valt op dat er geen vrouwen thee drinken en in de dorpen traditioneel gekleed gaan met lange mouwen, lange jurken en hoofddoek, maar dat de heren geen probleem hebben met een Hollandse dame in korte fietsrok en met blote armen. Overal een hand gekregen, er wordt door de heren gezellig geklessebest onder het genot van een glas cay (thee). Wij hebben een paar mannen ontmoet die genieten van hun Duitse pensioen in hun geboortedorp. Toch verbazingwekkend hoe slecht Duits deze eerste generatie Turken spreken, ook al hebben ze 35 jaar in Duitsland gewerkt. In een ander dorp trad een jonge man die in Bodrum werkt als tolk op. En verder is het gebarentaal.

De wegen zijn tot nu toe prima, veel beter dan in Oost-Europa. We hebben voor het eerst wild gekampeerd, er is in de bergen geen hotel of pension te vinden is. Het is wel even wennen, maar we leven nog (geintje!). We gaan van de weg af, uit het zicht. We eten en wassen ons voordat het donker wordt zodat we geen licht hoeven te maken. Het wassen gaat Spartaans met een beetje water en een wc vinden we altijd op een paar meter afstand. Het inslapen gaat ook wat onrustig omdat je bedacht bent op alle geluiden om je heen , maar ook dat komt goed. Je maakt wel lange nachten omdat het vroeg donker is (ongeveer 8 uur) en laat licht (7 uur).

Het weer is nog steeds geweldig, zonnig en een graad of 25/30C. We zijn van plan via Anatolia naar Cappadocia te fietsen.

Istanbul, Turkije

Koos en Matthijs, door het fotograferen van jullie Donauboekje hebben we de route voor een groot gedeelte tot Constanta kunnen volgen, nog bedankt daarvoor. Tip: ga af en toe de Donau over naar Bulgarije, scheelt wat zonnebloem en graanvelden.

Istanbul, Turkije

De bedoeling was dat we vrijdagmorgen 6/8/2010 om 4.15 uur per luxe touringbus zouden vetrekken van Varna in Bulgarije naar Istanbul in Turkije. Wij stonden keurig op tijd midden in de nacht voor het Archelogisch museum van Varna op de bus te wachten. Wat komt er ....... een bestelbusje waar 8 man in kunnen, dus echt geen plaats voor onze fietsen met aanhangsels. Terwijl de heren van de VVV toch 3x gebeld hadden met de touroperator om zeker te weten dat wij met fietsen mee zouden kunnen. Dus maar terug naar het hotel om nog een paar uur te slapen. De volgende morgen vroeg weer naar de VVV van Varna. Veel verbazing en excuses, de heren hebben na een paar telefoontjes een nieuwe bus voor vrijdagavond weten te regelen. Omdat de man van de VVV zelf niet zeker was of het allemaal goed zou komen heeft hij een deel van zijn vrije vrijdagavond opgeofferd om met ons te wachten op de bus naar Istanbul. Gelukkig na 2 bussen was het raak, we konden mee met een bus vol Russen, bijzondere mensen die Russen. We thank hereby the gentleman of de tourist information of Varna for his help, especially the Friday evening of the 8th of august.

Wij hadden gehoord dat het aanvragen van een visum aan de grens en de paspoortcontrole 3 minuten werk zou zijn. Helaas gaat dat niet op met een bus vol Russen en 2 Nederlanders, gaat toch een uurtje of 1,5 duren voordat je de grens overbent.

Maar eindelijk met een dag vertraging en veel gehobbel in Istanbul aangekomen en ook nog een sightseeing in het Russisch meegemaakt, inclusief een bezoek aan een ledercentrum (is goed voor de verkoop en commissie van de gidsen).

Istanbul is een geweldige levendige stad met prachtige moskeeen en een wirwar van straatjes. Een kakofonie van geluiden, zoals het getoeter van de taxi's, de Iman die tot het gebed oproept, het geschreeuw van de verkopers en het geroezemoes van de inwoners en toeristen. Handel zit de Turken duidelijk in het bloed, overal winkeltjes, eettentjes en straat verkoop. Je hebt straten met alleen leder of groothandel of elektronika of zoetwarenwinkels.En het valt op dat het verkeer op de Bospurus net zo druk is als in de stad zelf, veel heeeeeel veel (veer)boten. Istanbul is erg leuk om een paar dagen te bezoeken, wel rekening meehouden dat je overal wordt aangesproken om vooral iets te kopen, te eten of te drinken. Het loon is afhankelijk van de uren die je werkt en de omzet die wordt gemaakt, dus hoe meer klanten je binnenpraat hoe beter het voor de verdiensten is. Wekt soms irritatie op, vooral als men blijft aandringen. Dit werk gebeurt meestal door mannen. Je merkt hier al duidelijk de invloeden van de Islam, er wordt bijvoorbeeld alleen gezwommen door mannen en in de theehuizen zie je aleen mannen thee drinken of de waterpijp roken. En er wordt bijna geen alcohol gedronken en dat valt naar een paar weken Oost Europa zeker op.

Mooi om te zien is dat vrouwen met een chador, burka of hoofddoek gezusterlijk samen oplopen met modern geklede meiden en vrouwen Het lijkt er in Istanbul op dat het niet uitmaakt welk geloof je aanhangt, men respecteert elkaar, daar kunnen wij in Nederland wat van leren. Istanbul is een moderne westerse stad, dit jaar zelfs culturele hoofdstad van Europa. Eind September zullen wij weten hoe de rest van Turkije is.

Wij hebben toevallig een hotel uitgezocht waar ook SNP gebruik van maakt en dan kom je ineens een oud collega tegen , Ingrid van voorlichting FNV Bondgenoten. Is het toeval of ??? Het hotel Centrum Istanbul, ligt in de oude stad, een paar honderd meter van de Blauwe moskee, het St Sophia museum, de Grote en Egyptische Bazaar, het Topkapi paleis en in een straatje met veel eettentjes.

Vanwege een medische ingreep bij moe Bos en onze gemoedsrust gaan we voor een week of 3 terug naar Nederland, kunnen we gelijk onze visum voor Iran regelen en weer wat nieuw leesvoer bij elkaar zoeken.

Wij hebben dus een time-out (mini sabbatical van onze fietstocht) in Nederland. We vliegen 31 augustus terug naar Istanbul en stappen, zoals het er nu naar uitziet, 1 september weer op de fiets door Turkije richting Iran.

Wat betreft de tips van broeder Gert Jan, we regelen onze letter of invitation (heb je nodig voordat je een visum kan aanvragen) via Silkroads.com en hebben al een paar dagen mailcontact met ze over Iran.Alligt het mailverkeer na zaterdag stil, ze hebben zekerveelmailtjes ontvangen n.a.v. de publicatie in de Volkskrant.

Wij genieten van alle reacties op onze site, dus svp doorgaan met mailen (geldt niet alleen voor onze broers, maar ook voor de rest)

Romania en Bulgaria

Varna (Bapha in het Bulgaars)Bulgarije, 3430 km op de teller en weer een graadje of 35.

We hadden even geen internet en windows omdat Bill Gates onzelicentie overeenkomst eenzijdig had beeindigd, maar het is opgelost door een computerdeskundige van het hotelletje waar we verblijven in Varna .We hebben nu de Bulgaarse en Engelse versie van Microsoft, waarvan we de Bulgaarse versie tot onze spijt niet kunnen gebruiken vanwege onze gebrek aan kennis van deze ingewikkelde taal.

Na 2 dagen Bulgarije zijn we 24 juli weer teruggegaan naar het vrolijke en gastvrije Roemenië. Het is lastig communiceren in Bulgarije, we kunnen de namen van steden en wegen echt niet lezen. Bij terugkomst in Roemenie werden we na 6 km staande gehouden door een boer op een trekker met aanhangwagen vol met watermeloenen. We moesten onder een boom gaan staan(schaduw) en hij zocht voor ons een heerlijke sappige meloen uit. Een geschenk vanwege onze inspanning en omdat wij helemaal uit Nederland zijn komen fietsen. Er worden door meerdere mensen kruisjes geslagen als men hoort waar wij vandaan komen. Dezelfde avond zochten wij een slaapplek bij een leuk hotel in de 'buitenwijk' van Corabia . Je verwacht geen hotel met zwembad in een wijk met zandpaden......maar het is er toch. Helaas op zaterdag en zondag wordt er getrouwd in Roemenië en huurt men vaak een heel hotel af om te feesten en te overnachten. Ook bij dit hotel, maar hotel la Belgianu heeft ons een gratis overnachting aangeboden, we mochten slapen op banken boven de keuken. Ontzettend warm en het gefeest ging tot 5 uur door, maar wel een droog dak boven ons hoofd (voor het eerst onweer en regen) en heerlijk Roemeens eten, wat een gastvrijheid!

Onze route ging door velden en dorpjes en paar kleine steden. In de dorpen is de veestapel vaak te vinden langs de weg, ganzen, parelhoeders, kippen, geiten, kalkoenen , de paarden en koeien staan vast aan een touw, de rest loopt vrij rond. Vanwege het weggedrag van de Roemenen (en ook de Bulgaren weten we inmiddels) vind je vaak ook dode beesten, vooral honden, langs de kant van de weg. Marianne Thiemme zou hier doodongelukkig zijn. Men heeft de gewoonte luid toeterend hard door de dorpen te rijden, de auto gaat voor langzaam verkeer. En hoe groter/duurder de auto hoe harder men rijdt . Het is ook grappig op te merken dat je kan zien aan de kentekens in welk land men heeft gewerkt of de auto's haalt. In sommige dorpen kom je Spaanse auto's tegen en in een volgend dorp weer veel Franse kentekens, Nederlandse auto's hebben we haast niet gezien. Zo te zien zijn veel mannen teruggekeerd en is de werkloosheid groot in Roemenie en Bulgarije. Een groot aantal mannen zie je drinkend hun tijd verdrijven met hun T-shirt opgetrokken boven de borst vanwege de warmte. Rare gewoonte, nog erger dan een actie vakbondsshirtje over een overhemd.

De steden waar wij doorgekomen zijn, zijn troosteloos; verwaarloosde flats van beton en fabrieken die leeg staan. Het ziet er allemaal triest uit. Het zou mooi zijn als er geld zou zijn om de leef/woonomstandigheden te verbeteren en op te fleuren. Wellicht zou men dan ook minder afval langs de kant van de weg gooien. Het ene dorp is ook meer opgeruimd en schoner dan het andere dorp.

We hebben heen en weer gehopt tussen Roemenie en Bulgarije dat gaat makkelijk met een veer en een enkele brug over de Donau. In de laatste 300 km veranderde het landschap , vriendelijke heuvels en meer wijnvelden, maar nog steeds zonnebloemen (die hebben we nu onderhand wel gezien, 600 km met graan en zonnebloemen gaat op den duur vervelen).

Het einddoel van de Donau en Limesroute is Constanta (3220 km) aan de Zwarte Zee, de 2 na grootste stad van Roemenie. Ten noorden en zuiden van Constanta alleen maar stranden met hotels en appartementen, het is net de Spaanse kust bij Benidorm. De sfeer en omgeving viel een beetje tegen (is toch anders dan in het begin van Roemenie) dus gauw richting Bulgarije gegaan, fietsen langs de kust van de Zwarte Zee en dat hebben we geweten. Wat een klimmetjes door al die badplaatsen. Weer een eigen route uitgestippeld en dat gaat soms over de snelweg en soms over een B weg wat weer een zand/kiezelpad is. Je blijft je verbazen over deze EU landen en de kwaliteit en onderhoud van het wegennet. Maar we hebben het overleefd!

Het valt op dat men in Bulgarije aan deze kant veel vriendelijker is, over het algemeen hulpvaardige mensen (we hebben nogal vaak de weg moeten vragen). We zijn 'gestrand' in Varna een leuk havenstadje met een mooi strand en bekend om zijn muziekfestivals. Men ondervindt hier veel last van de crises, hotels zijn onderbezet en de prijzen zijn omlaag gegaan. Volgens een Bulgaar op het terras die in Duitsland heeft gewerkt is het alleen maar goed dat er een crises is. Leren ze in de Balkan landen dat niet alles vanzelf komt. Je merkt in Roemenie en Bulgarije best nog wel de invloed van het oude communistische systeem. Dat hebben we weer ondervonden met het versturen van een pakket naar Nederland. Dat heeft ongeveer een uur geduurd en men vertikt het om je te helpen. Ze moeten op een gegeven moment wel, maar het gaat met veel gezucht en gesteun gepaard, het is gewoon hilarisch om mee te maken.

Vanwege de staat van de wegen en het weggedrag van de Bulgaren en omdat we 'op tijd' voor de winter in Nepal willen zijn, gaan we een stuk met de bus. We wilden graag per boot, maar die vaart al een aantal jaren niet meer uit richting Instanbul.

Roemenie

Roemenië.

De laatste dag in Gyula in Hongarije is besteed aan een rondje thermaal baden en de inspectie van de Rohloffnaaf door de plaatselijke fietsenmakers, zij hebben de fiets van Dick van onder tot boven bekeken, getest en zelfs gefotografeerd. Zij waren erg onder de indruk van de techniek en ook onze Brooks zadels (erg ouderwets) had hun belangstelling. Camping Mark is internationaal georiënteerd, naast Nederlanders kamperen er Duisters, Denen, Fransen en natuurlijk ook Hongaren. Een gezellige boel met als middelpunt de eigenaresse zelf, met bijtgrage hond.

En de wasmachine helpt om de kwalijke luchtjes uit het beddengoed te halen. Wassen op de hand en af en toe een machine tot beschikking, huisvrouw zijn anno jaren 50.

Op 20 juli werden we om 7 uur 's morgens vriendelijk welkom geheten in Roemenië door goedgeluimde douaniers. Voor het eerst werden onze paspoorten gecontroleerd en onder het maken van grapjes werden we in dit bijzondere land toegelaten. Omdat we wilden afstappen van de Limesroute en de Zwarte Zee via de Donauroute willen bereiken hebben we een gewone land kaart en Google maps gebruikt. Dat houdt in van gewone asfalt wegen naar een weg met kiezelstenen en zand, een B weg. Het leuke ervan is dat we door dorpen zijn gekomen die niet gewend zijn aan toeristen op de fiets. In het tweede dorp Macea zijn wij warm ontvangen door de bezoekers van het plaatselijke café. We werden overstelpt met vragen dmv handen en voeten werk en het 'tolken' in het Engels door een caféganger. Vooral de mededeling dat we zonder lekke banden vanaf Nederland zover zijn gekomen wekte verbazing en bewondering voor de kwaliteit van de banden. De waardin schonk ons de koffie, betalen was uit den boze. Na veel discussie op het terras, handen schudden en het maken van foto's van onze fietsen verder richting Arad gegaan waar we op de trein wilden stappen. Na 65 kilometer trappen aangekomen in Arad en de trein gepakt, maar niet zo maar. Een kaartje kopen is al een heel gedoe, je moet bij het goede loket staan(dus loket 3 voor perron 3) wil je er een kunnen kopen en de lokettiste weet niet echt wat klanten zijn. Zij was een hele tijd verdwenen en wij met de Roemen maar wachten, je bent beambte met macht of niet!!! Kaartjes voor onszelf gekocht en het kaartje voor de fiets moet je regelen met de conducteur. De eerste trein ging goed, wel een hoge instap en veel gesjouw, maar vooruit. Echter de nachttrein naar Drobeta Turnu Severing werd een probleem, de conducteur weigerde onze fietsen toe te laten in de trein. Er was geen plaats voor fietsen. Smeken en kwaad worden hielpen niet. We zijn pisnijdig op de informatiebalie afgestapt en gelukkig een kordate dame die Engels sprak heeft met haar gezag en overredingskracht de conducteur tot ander gedachten weten te brengen. We mochten mee, maar moesten plaats nemen in de laatste wagon en bij het tweede station de fietsen overhevelen naar weer de achterste wagon (bij het 2^e station werden er 3 wagons extra aan de trein gekoppeld). We kunnen stellen dat de treinen en perrons in Roemenië niet ingesteld zijn op fietsen, ontzettende hoge instap, smalle deuren (dus alle bagage moet van de fietsen en dat 2x) en geen perron meer voor de achterste wagons, de trein is langer dan het perron. Gelukkig hulp van medepassagiers gehad, vooral niet van de beambten behalve een persoon van de spoorwegpolitie. De medepassagiers van de nachttrein bestonden voornamelijk uit jonge vakantiegangers richting Constanta (deLlLoret de Mar van de Zwarte Zee , dus uitgangsplaats voor jongeren) Vandaar het meerijden van de spoorwegpolitie. Zij zuipen veel, doen ze sowieso in Roemenië, bier koop je in 2,5 liter flessen in plaats van 0,33 dl. Om 11 uur ‘s avonds waren we op de plaats van bestemming. De fietsen in het donker uit de trein geladen en naast de spoorlijn richting station gelopen, het perron liet nog even op zich wachten. Gelukkig snel het parkhotel gevonden die ons was aanbevolen door de spoorwegpolitieman.

De reis langs de Donau aan de Roemeense kant is wel bijzonder. De dorpen die we aandoen lijken uit de vorige eeuw te komen, de hoofdweg is geasfalteerd (met gaten) maar de zijweggetjes zijn nog zandpaden. Er is geen stromend water, er is of een waterput in het dorp of een bij het huis. De winkeltjes hebben geen uitgebreide sortering zoals in Hongarije,alleen brood, wat blikken groente, snoep,water, fris en natuurlijk bier. Het vervoer gaat vooral per paard en wagen en hier en daar een dikke vette BMW, Mercedes of Audi. Veel honden die gelukkig banger zijn voor ons dan wij voor hen. Het verschil met Hongarije is erg groot, Roemenie is nog ver weg van onze maatstaf van welvaart. Het verbaast ons wel dat langs de Donauroute (radweg nr.4) de dorpen niet zijn ingesteld op toerisme en er - naar het lijkt- ook niet beter van worden. Wij hebben wel veel aanspraak van de Roemenen, we snappen er alleen vaak 'geen hout van'. We worden in de dorpen vriendelijk toegeroepen,toegezwaaid en toegetoeterd. We worden zelfs uitgenodigd bij de mensen thuis om water te tappen uit hun eigen pomp. En hoe later in de morgen hoe luidruchtige het mannenvolk je toeroept, de drank vloeit al rijkelijk vroeg. Het geloof is orthodox en de kerken hebben van binnen prachtige fresco's hangen. De huizen hebben aan de buitenmuur de mededeling hangen van een overleden bewoner en een begrafenisstoet gaat door het dorp met treurmuziek en open lijkkist. Het leven op het platteland van Roemenie deed ons denken aan het platteland van China anno 2002.

Vanaf Calafat hebben we op 22 juli een oversteek gemaakt naar Bulgarije omdat daar volgens de eigenaresse van ons hotel in Gruia meer overnachtingsmogelijkheden zijn.